Kiedy piszemy ó? – zasady pisowni
Ortografia niejednej osobie potrafi przysporzyć sporo problemów. Zasady nauczone w szkole podstawowej, mimo licznych dyktand, z czasem potrafią odejść w zapomnienie. Warto jednak odświeżyć pamięć i przypomnieć sobie te najważniejsze. Z tego artykułu dowiesz się kiedy piszemy ó.
Kiedy piszemy ó
Istnieje wiele zasad pisowni ó. Jedynym sposobem na poprawne pisanie jest zapamiętanie ich. Zapoznaj się z nimi!
Przeczytaj jeszcze: Jak napisać wypracowanie?
Zasady pisowni ó
- Jedna z podstawowych zasad pisowni ó brzmi: ó zamknięte piszemy, gdy w innych formach danego wyrazu lub w wyrazach pokrewnych wymienia się na o, e, a.
Przykładami tej reguły są:
wymiana ó na o: lód – lody, stół – stoły, gwóźdź – gwoździe, bór – bory, utwór – utwory, czwórka – czworo, zachód – zachody, róg – rogi, obóz – obozy, pokój – pokoje, przód – przodem
ó na e: pióro – pierze, plótł – pleść, siódmy – siedem, przyjaciółka – przyjaciel, szósty – sześć, zamiótł – zamieść, pszczółka – pszczeli, kościół – kościele
ó na a: zwrócić – zwracać, mówić – mawiać, przewrócić – przewracać, skrót – skracać, powrót – powracać, wrócić – wracać, powtórzyć – powtarzać, wymówić – wymawiać
- Literę ó piszemy również w wyrazach, które nie wymieniają się na o, e lub a.
Przykłady:
córka, próżnia, rózga, wiórki, skóra, również, góra, góral, ogół, próchnica, późno, podróż, włókno, północ, późno, próba, mózg, ogórek, chór, równy, róża, który, wiewiórka, wójt, różowy, żółw, tchórz, czółno, wróżba, krótki, żółty, szczegół
- Kolejną zasadą pisowni ó jest: ó piszemy w zakończeniach wyrazów -ów, -ówka, -ówna.
Przykładami tej zasady są:
-ów: Kraków, Raków, Uniejów, Tarnów, Wołów, Gdów, Witoldów, Żyrardów, Ozorków, Ostrów, Ćmielów, Baranów, Chrzanów, Rzeszów, Bełchatów, Piastów
-ówka: kremówka, makówka, rozmówka, dachówka, wizytówka, prasówka, wędrówka, wałówka, główka, malinówka, dubeltówka, kryjówka, sznurówka, kreskówka, harcówka, domówka, masówka, starówka, żarówka, kartkówka, głodówka, złotówka, grochówka, temperówka
-ówna: Borowiczówna, Maciółkówna, Sienkiewiczówna, Andrzejczakówna, Zawadówna, Nowakówna, Krukówna, Majerczakówna, cesarzówna
Istnieją jednak wyjątki tj.: skuwka, zasuwka, wsuwka, okuwka, przesuwka, odkuwka, zakuwka
- Następna zasada pisowni ó: używamy ó w dopełniaczu liczby mnogiej rodzaju męskiego
Przykładami są:
samochodów, zeszytów, dźwigów, flamastrów, tygrysów, grobów, komputerów, butów, kotów, latawców, chomików, leków, strażaków, wędrowców, dachowców, plastyków, polonistów, zabójców, odkrywców, fizyków, kelnerów, biologów, fachowców, matematyków, muzykantów, techników, sportowców, profesorów, psów, tańców, rowów
- Piąta zasada brzmi: ó piszemy na początku niektórych wyrazów
ósmy, ósemka, ówdzie, ówczesny, ów, ósmoklasista, ósmoklasistka
Litera ó również występuje w przedrostkach wyrazów tj. wspól-, współ-, spół-, włó-, wró-
Przykłady:
wspól- : wspólnota, wspólne
współ- : współpracownik, współwłaściciel, współpraca
spół- : spółka
włó- : włóczykij, włóczka, włókno
wró- : wrócić, wróbel
- Pamiętaj, że ó nigdy nie występuje na końcu wyrazu!!!
Zobacz jeszcze: Na co wymienia się rz – z przykładami
Poznałeś już wszystkie zasady pisowni ó. Aby je zapamiętać warto je powtarzać. Pamiętaj również o regularnym robieniu dyktand.
